Protocol kerkdiensten

en andere kerkelijke bijeenkomsten

Dit protocol is opgesteld voor gemeenten die behoren tot de Protestantse Kerk in Nederland. De concrete invulling van dit protocol behoort tot de verantwoordelijkheid van de kerkenraad en behoeft een lokale en op het kerkgebouw toegespitste invulling.

Naar aanleiding van persconferentie op 26 november

Het CIO beraadt zich begin volgende week over de maatregelen die tijdens de persconferentie van vrijdag 26 november worden afgekondigd. Uiterlijk donderdag 2 december volgt het advies voor de kerken. Voor komende zondag (28 november) wijst het CIO op het meest recente advies: dringend advies om 1,5 meter in acht te nemen, mondkapjes bij verplaatsingen en het hanteren van de overige basisregels.

Let op: deze voorschriften kunnen worden bijgesteld. Het is van belang dat u de maatregelen vanuit de overheid blijft volgen. De richtlijnen van de Protestantse Kerk worden daar voortdurend op aangepast. 

Gebruiksplan

Dit protocol biedt hiervoor een belangrijk handvat, tegelijkertijd is het niet allesomvattend. De situatie in iedere gemeente en elk kerkgebouw is tenslotte anders. Daarom is het gebruik van gezond verstand van evengroot belang.

Leg de concrete vertaling van dit advies voor uw kerkgebouw vast in een gebruiksplan/notitie.

Voor alle activiteiten geldt dat hierbij de voorschriften van het RIVM inzake hygiëne, afstand, kwetsbare personen e.d. in acht worden genomen. Deze maatregelen zijn te vinden via rijksoverheid.nl.

Preambule

Het is de bedoeling dat per gemeente de onderstaande aandachtspunten worden ingevuld c.q. beschreven zoals dit binnen uw lokale context passend is.

  1. Gemeenten zijn verantwoordelijk voor het opstellen van een gebruiksplan naar aanleiding van dit protocol. In dit gebruiksplan worden de keuzes van de kerkenraad vastgesteld ten aanzien van de mogelijkheid om ‘gepaste afstand’ te bewaren en eventueel ruimte voor kerkgangers die liever 1,5 meter afstand willen aanhouden.
  2. Het gebruiksplan van de gemeente geldt voor alle activiteiten in en rond het kerkgebouw.
  3. Uitgangspunt is dat het helder en hanteerbaar is voor alle kerken, predikanten, werkers in de kerk, vrijwilligers en bezoekers.
  4. Predikanten, werkers in de kerk, vrijwilligers en bezoekers houden zich aan de voorschriften van het RIVM.

De eredienst

Voor en na de kerkdienst
  • Aanstellen coördinatoren:Voor iedere viering dienen één (of meer) coördinator(en) te worden aangesteld. Deze coördinatoren zien toe op de maatregelen die getroffen zijn. Zij geven aan waar mensen wel/niet mogen zitten of lopen. Overweeg deze personen hesjes
  • Let op: er dient bij de ingang van de kerk één persoon (coördinator) te staan die mensen begroet en eventueel vraagt naar de gezondheid. Mensen met coronagerelateerde klachten mogen de kerk niet bezoeken. Daarnaast is het van belang dat de coördinatoren ook duidelijk aangeven hoe een en ander werkt bij de garderobe: waar kunnen de jassen worden opgehangen, hoeveel mensen kunnen dit gelijktijdig doen, enz.
  • Binnenkomst en uitgang van het kerkgebouw: Geef duidelijk aan welke ingangen, welke looproutes, welke uitgangen worden gebruikt. Zorg voor desinfecterende middelen bij ingang en bij toiletten. Denk na over het al dan niet gebruiken van garderobes.
  • Gebruik overige ruimtes in en rondom kerkgebouwen: In het gebruiksplan dienen ook alle overige ruimtes in en rond het kerkgebouw te worden opgenomen. Ook voor het gebruik van deze ruimtes zijn de voorschriften van het RIVM van toepassing.
  • Hygiëne/reinigen: Besteed in het gebruiksplan afzonderlijke aandacht aan hygiëne en veiligheid: stel een reinigingsplan op voor het kerkgebouw en de nevenruimtes (door wie, hoe vaak). Bijzondere aandacht is noodzakelijk voor keukens en sanitaire voorzieningen.
    Wat betreft het reinigen van het kerkgebouw/de kerkzaal is het belangrijk dat wordt vastgelegd hoe de kerkzaal wordt gereinigd. Denk aan afnemen van stoelen/banken, deurklinken, lessenaar, microfoons, enz. Ook goede ventilatie is belangrijk.
  • Gebruik toiletten: Het bezoek aan het toilet in de kerk moet tot een minimum beperkt worden. Toiletten dienen na afloop van iedere kerkdienst te worden schoonmaakt. Zorg voor zover mogelijk voor extra reinigingsmiddelen zoals hygiënedoekjes die bezoekers kunnen gebruiken voor deurklinken en toiletbrillen.
De kerkzaal

Uitgangspunten bij het inrichten en gebruik van de kerkzaal zijn:

  • Tussen kerkgangers dient gepaste afstand gewaarborgd te worden.
  • Huisgenoten mogen bij elkaar zitten. Onder een huishouden verstaat het RIVM echtgenoten, geregistreerde partners of andere levensgezellen en ouders, grootouders en kinderen, voor zover zij op één adres wonen. Woongroepen, tehuizen en studentenhuizen vormen dus niet één huishouden.
  • Voor iedere kerkganger dient helder te zijn waar hij/zij kan zitten. Geef dit duidelijk aan.
  • Er dienen voor iedere viering één (of meer) coördinator(en) te worden aangesteld die toezien op de maatregelen die getroffen zijn en aangeven waar mensen wel/niet mogen zitten of lopen. Overweeg deze personen ook hesjes te geven zodat zij duidelijk herkenbaar zijn.

Verder is bij het inrichten en gebruik van de kerkzaal belangrijk dat:

  • Er goed geventileerd wordt. Zie ook eerstehulpbijventilatie.nl;
  • Aandacht gegeven wordt aan looppaden/routes;
  • Alle betrokkenen in de eredienst (voorgangers, lectoren, ouderlingen, muzikanten, kosters, enz.) ook tijdens de dienst gepaste afstand bewaren.
  • Het gebruiksplan de procedure voor het verlaten van het kerkgebouw beschrijft. Laat de procedure uitvoeren door de daarvoor aangewezen coördinator. Geef bijvoorbeeld aan welke rij als eerste de kerkzaal kan verlaten, zo mogelijk via verschillende uitgangen. Vermijd elkaar kruisende stromen, bij het inkomen/verlaten van de kerk, en bij garderobes en toiletten.
  • Indien nodig met markeringen aangegeven wordt hoe en waar mensen kunnen wachten voordat zij de kerk in kunnen;
  • In het gebruiksplan ook afspraken opgenomen worden over het reinigen van de kerkzaal na afloop. Denk hierbij aan deurklinken, lessenaars, spreekstoel, microfoons, stoelen/ banken, enz.
De kerkdienst

In en rond de kerkdienst is er nog een aantal aspecten waarmee rekening gehouden dient te worden, zoals:

  • Gemeentezang: In lijn met het advies van de overheid is samenzang ook weer mogelijk. Wel benadrukt de werkgroep zingen dat ventilatie een belangrijk punt van aandacht blijft.
  • Collecte: vanwege de huidige coronamaatregelen (nadruk op hygiëne) wordt het doorgeven van collectezakken, avondmaalsbekers of – borden afgeraden
  • Kinderopvang, kindernevendienst, jeugdwerk: zie protocol voor het jeugdwerk.

Bijzondere vieringen en bediening van sacramenten

Bediening van sacramenten
  • Avondmaal: dit kan gevierd worden mits aan alle voorschriften wordt voldaan. Dat betekent een bekertje per persoon en het brood afnemen van een schaal in plaats van aanreiken.
  • Doop:Alhoewel de gepaste afstand tussen mensen gewenst is , kan een voorganger  bepaalde liturgische handelingen verrichten zonder deze afstand te handhaven. Het gaat om dopen, bevestiging van ambtsdragers, huwelijks (in)zegening en ziekenzalving.
  • Zegenen:Alhoewel gepaste afstand tussen gewenst is, kan een voorganger  bepaalde liturgische handelingen verrichten zonder deze afstand te handhaven. Het gaat om dopen, bevestiging van ambtsdragers, huwelijks (in)zegening en ziekenzalving.

Voor huwelijksvoltrekkingen en uitvaarten gelden dezelfde voorschriften als de eredienst.

Bijeenkomsten anders dan kerkdiensten

Specifieke aanwijzingen voor bijeenkomsten anders dan kerkdiensten, zoals:

  • De dagelijkse voortgang van het gemeentewerk door de kerkenraad, colleges, werk- en taakgroepen
  • Jeugdwerk
    Zie protocol jeugdwerk.
  • Groepswerk (bijvoorbeeld kringenwerk, activiteiten in het kader van vorming en toerusting etc.)
  • De verkiezing van predikanten en de voorbereiding van deze verkiezing
  • De verkiezing van ouderlingen en diakenen en de voorbereiding van deze verkiezing
  • De bemiddeling in conflicten (door bijvoorbeeld visitatie en/of classispredikant)
  • Kerkelijke rechtspraak

Bij andere kerkelijke bijeenkomsten (vergaderingen, catechese etc.) is ook ‘gepaste afstand’ houden de richtlijn. Heeft een bijeenkomst het karakter van een evenement dan gelden de maatregelen van de landelijke overheid.

Voor al deze activiteiten geldt dat ze, waar het het gebruik van het kerkgebouw betreft, moeten voldoen aan de richtlijnen in het gebruiksplan. Ook voor externe huurders van het kerkgebouw gelden deze richtlijnen. Voor bijeenkomsten in de thuissituatie gelden de algemene richtlijnen van het RIVM.

Slotbepaling

Dit protocol is in opdracht van het moderamen opgesteld door de dienstenorganisatie van de Protestantse Kerk in Nederland en ter informatie voorgelegd aan het Interkerkelijk Contact in Overheidszaken (CIO).

Voor vragen kunt u contact opnemen met dienstenorganisatie, via (030) 880 18 80 of een mail naar info@protestantsekerk.nl. Voor actuele informatie en praktische toepassingen kunt u de website van de Protestantse Kerk raadplegen: protestantsekerk.nl/corona.
Wilt u met anderen ervaringen uitwisselen over hoe uw gemeente omgaat met de coronamaatregelen? Ga naar de Facebookgroep ‘Kerk-zijn in tijden van corona‘. Deel hier uw ervaringen zodat we van elkaar kunnen leren.


bron: Protestantse Kerk