Woorden

COLUMN

Han Jongeneel


Bij het nieuws over de twee mensen die in Alblasserdam zijn doodgeschoten op een zorgboerderij  moet ik denken aan twee begrafenissen. De eerste heb ik niet zelf meegemaakt. Mijn ouders gingen er naar toe. Iemand die regelmatig voor mijn vader werkte moest een zoon begraven, een jongen van zestien die bij een ongeluk met zijn brommer was omgekomen. Het was verschrikkelijk, zei mijn vader: niemand zei iets.

De andere begrafenis waar ik aan moet denken is die van een jongetje van zes de met zijn fietsje het water in was gereden en was verdronken. Ook dat was verschrikkelijk, maar er werd wel iets gezegd, in de kerkdienst.

Op nos.nl stond een bericht over een kerkdienst in Alblasserdam, waar de twee mensen die zijn doodgeschoten en ook twee jonge vrouwen die in dezelfde week bij een verkeersongeluk omkwamen werden herdacht. Daarin werd niet alleen verteld dat er een dienst was, maar dominee Michel van Heijningen vertelt ook iets over wat er was gezegd: “Je wordt geconfronteerd met het brullen van de dood. In zo’n dorp als Alblasserdam hakt dat erin, dat binnen een etmaal twee keer jonge mensen bruut om het leven komen. Dat is de werkelijkheid waarmee we geconfronteerd worden. Tegelijkertijd hebben we in de kerk een woord van God, een weerwoord heb ik het genoemd. Jezus die toch de macht heeft over de dood en die stem wil je laten klinken.”

In het bericht op nos.nl kun je doorklikken naar een filmpje van een minuut, waarin het gebed van de predikant te horen is, voor de nabestaanden en de gewonden in het ziekenhuis.

Ik vond het een indrukwekkend en ontroerend geloofsgetuigenis. En ik was ook dankbaar dat dit op nos.nl stond.  Het valt me op dat er in dit bericht aandacht was voor hoe de mensen in Alblasserdam de kerk bij hun rouw betrekken en wat er in de kerk gezegd wordt: mooi dat zo zichtbaar wordt wat de kerk en wat het geloof voor mensen kan betekenen. Juist op de allermoeilijkste momenten kunnen mensen Gods nabijheid ervaren.

Onlangs werkte Thomas Quartier (de theoloog des vaderlands) mee aan een podcast. Hij is  hoogleraar in Nijmegen en heeft in het kader van zijn promotieonderzoek 150 begrafenissen bijgewoond en met de nabestaanden gesprekken gevoerd. Hij heeft ooit gezegd: “Aan de rand van het graf zijn er maar weinig atheïst.”

En in deze podcast zegt hij daarover:  “Ik zie bij ontzettend veel mensen, die soms bij een kerkelijke soms ook bij een niet kerkelijke uitvaart zijn een bepaalde open hoop, vertrouwen enzovoorts. En ze hebben er geen woorden voor.”

De kerk heeft aan de rand van het graf niet alleen hoop, maar ook woorden. Besef hoe we daarmee gezegend zijn.

https://nos.nl/artikel/2427953-alblasserdam-herdenkt-slachtoffers-in-kerkdienst-het-was-muisstil

https://www.nporadio1.nl/podcasts/de-ongelooflijke-podcast/68506/87-de-dood-en-ongeloof-met-thomas-quartier-en-stefan-paas

Han Jongeneel, 13 mei 2022