DANSJE

COLUMN

Gerrit Oud


Grote kans dat u het schilderij al kende. Dansje in de kerk is misschien wel Marius van Dokkums bekendste werk. Het meisje met het rode truitje dat een dansje doet vlak onder de preekstoel. Maar hebt u het ooit in detail bestudeerd? Laat mij u meenemen.

Van links naar rechts met de klok mee zien we in de eerste plaats een preekstoel, maar de opgang er naar toe ontbreekt. De dominee, een vriendelijk ogende kalende man in toga, leunt naar voren en kijkt naar wat zich onder zijn preekstoel afspeelt. Aan het plafond hangt een lamp met zes kaarsen. Er branden er slechts drie. Zijn de andere drie uitgewaaid? Of heeft de koster vergeten ze aan te steken? Dan het orgel, hoog aan de achterwand. Eronder hangt één collectezak. De organist speelt niet, maar kijkt om het hoekje naar beneden.

Beneden een kerkbank. Zo’n ouderwetse met een opstapje en deurtjes die toe zijn. Tien gelovigen (rechtvaardigen?) vullen de banken, hun blikken gericht naar het tafereel onder de preekstoel, op fluistertoon met elkaar in gesprek. Tenslotte, links onderaan, in een cirkel van licht (waar komt dat toch vandaan?), een meisje. Zij danst in het rond, haar vlechtjes net als haar armen wijduit. Haar rode truitje, in schril contrast met de rest, geeft het schilderij kleur. Er staat een lammetje op afgebeeld.

Zoals u zag, levert het in detail bekijken een hoop vragen op. Ik zal die niet beantwoorden. Het is veel leuker daar zelf uw gedachten over te laten gaan. Wel kort iets over dansen: it takes two to tango. Meestal leidt de man en volgt de vrouw. Hij leidt om te zorgen dat die vrouw, binnen de veilige grenzen die hij stelt, zoveel mogelijk kan laten zien hoe mooi ze kan dansen. Zij moet goed op hem letten, want hoe beter hij danst, hoe subtieler zijn aanwijzingen. Ik ben dankbaar dat ik in Zijn balboekje sta.

Dans, dans, en doe maar mee met mij. Ik ben de heer van de dans, zegt Hij. Ik ga je voor, Ik haal ook jou erbij want Ik ben de heer van de dans, zegt Hij. (lied 839)

Gerrit Oud, 22 oktober 2021