Mensenrechten: Gods recht?

COLUMN

Wilma Beukhof

Ik was bezig met het afstruinen van internet voor een onderwerp voor deze column, toen ik bedacht dat dit misschien wel een bijzondere dag was. Bij de Rooms-katholieke kerk is het lang de gewoonte geweest om een kind mede de naam te geven van de heilige van zijn geboortedag. Hele lijsten heiligen zijn er aan de dagen gekoppeld. Maar tegenwoordig hebben we het niet meer zo op heiligen, tenminste niet in die trant. Onze dagen krijgen andere namen: Wereld AIDS dag, Wereld gehandicapten dag, Dierendag.

Als je kijkt op de website https://beleven.org, kom je echt heel leuke dagen tegen. Wat vindt u bijvoorbeeld van de Dag van de Afschaffing van het Leger op 1 december? Daar moet je dan wel voor naar Costa Rica. Of de Internationale Dag van de Nacho (21 oktober)? In Mexico kunnen ze je daar alles over vertellen.

En vandaag, 10 december, zijn er twee belangrijke dingen: de Nobelprijzen worden uitgereikt, en het is de internationale Dag van de Mensenrechten. Dit laatste is een onderwerp wat tegenwoordig op nogal wat aandacht mag rekenen. De rechten van de mens worden overal bijgesleept. Of het nu gaat over de medewerker van Sinterklaas, of over het feit dat je met een positieve coronatest het vliegtuig een paar uur niet uit mag, maar ook over serieuzere zaken, zoals racisme in het uitgaansleven, seksueel misbruik op de werkvloer, achterstelling van mensen met een beperking.

Voor toezicht op de wetgeving inzake gelijke behandeling hebben we in Nederland het College voor de rechten van de mens. Je kunt er terecht met vragen over discriminatie en de betekenis van mensenrechten in Nederland. Je kunt er misstanden melden en een discriminatieklacht voorleggen. En ze geven advies en denken mee over wat je zelf in een bepaalde situatie kunt doen. Voor meer informatie: https://mensenrechten.nl. Vandaag dag reiken zij, zoals al een aantal jaren, de titel MensenrechtenMens 2021 uit. Dit jaar zetten ze de schijnwerper op voortrekkers met een effectieve aanpak tegen racisme. Het is dan wel geen Nobelprijs, maar voor de genomineerden minstens zo belangrijk. Een stukje waardering voor hun werk en een wake-upcall naar Nederland.

Nu denkt u misschien: Ik merk nooit zoveel van het achterstellen van bepaalde bevolkingsgroepen. Nee? Ik hoop het, maar wellicht gebeurt het meer dan u denkt. Hoe vaak wordt er niet negatief gesproken over een bepaalde bevolkingsgroep: tokkies, mocro’s, luie steuntrekkers! Als uw kind of kleinkind niet zo goed kan meekomen op school, vindt u dat dan erg omdat hij er ongelukkig onder is, of omdat u stiekem op meer had gehoopt, omdat ‘hij zoveel meer zou kunnen bereiken’? Mensen die in de schulden terecht zijn gekomen, waar dat ook door kwam, beschouwt u die als even hoogstaand als uzelf? En dat groepje jongeren dat elke avond op de hoek van de straat rondhangt: capuchons, brommers, grote mond… Waarom loopt u daar liever met een boog om heen in plaats van vriendelijk een goede avond te wensen?

Ik weet het wel: dit is niet allemaal onder de noemer van discriminatie te scharen, maar u behandelt mensen vast wel eens verschillend. Net als ik trouwens, moet ik tot mijn schande erkennen. Zelfs in de kerk kun je daar wel eens last van hebben. Als iemand je niet zo ligt, heb je de neiging om slecht (nou oké, iets minder positief dan) over hem te denken en hem buiten te sluiten buiten jouw clubje. Vaak weten we dat dan ook nog wel goed te praten, excuses zijn er genoeg te vinden. Maar toch…

De profeet Micha vraagt zich al af hoe hij God zal dienen: met veel giften, zelfs met zijn kinderen? Nee, de Here heeft zelf aangegeven hoe Hij gediend wil worden. “Hij heeft u, mens, bekendgemaakt wat goed is. En wat vraagt de HEERE van u anders dan recht te doen, goedertierenheid lief te hebben en ootmoedig te wandelen met uw God.” Ik denk dat daarin de kern zit van de hele mensenrechten discussie. Recht doen! Dan gaat het niet allereerst om onze rechten, maar om die van God en van onze naaste. God liefhebben boven alles, en de naaste als onszelf.

Wilma Beukhof, 12 december 2021