Grenzen

COLUMN

Lamkje Sminia

Als je aan grenzen denkt is dat meestal in verband met landen, staten en conflicten. Onze wereld ligt er vol mee: afbakeningen met palen, hekken of muren, lijnen op kaarten of natuurlijke grenzen als rivieren en bergen. In en tussen landen zijn daartoe rechtsregels ingesteld en In de sportwereld bijvoorbeeld zijn er grensrechters om overtredingen te bestraffen.
Hoewel er culturele verschillen zijn stellen mensen zichzelf ook grenzen om fysiek en psychisch afstand te kunnen houden van anderen.

Grenzen worden maar al te vaak overschreden en misbruikt, waarbij macht een grote rol speelt. Daarbij gaat het om belangen, gedragingen en ideologieën van diegenen die politieke, financiële of psychologische macht uitoefenen. Met geweld of subtiele machtsmiddelen ontnemen zij anderen hun vrijheid. Fysieke of psychologische muren worden dan opgetrokken om geplande bedoelingen te verdoezelen. Pas als de gevolgen daarvan zichtbaar worden komen die grensoverschrijdende gedragingen meestal aan het licht. Helaas is het kwaad dan al geschied.

Intussen hopen zich wereldwijd grote problemen op voor mens en natuur. Er zijn grenzen aan de leefbaarheid bereikt vanwege economische groei, vervuiling van het milieu, ontbossing, uitbuiting van grondstoffen en conflicten om het bezit ervan, de wapenwedloop, etc.
En al worden ook daarvoor regelmatig grenzen vastgelegd in verdragen, wetten en regels, zelfs dan worden die geschonden of gewijzigd door eigen belangen van machthebbers. Ook de huidige oorlog in Oekraïne is daar weer een voorbeeld van. Denk ook aan imperialistische staten die grenzen overschrijden, volken verdrijven of inlijven als tweederangsburgers onder restricties en apartheid; inheemse volken die, nadat hun woongebied veroverd is, als ongewenst of vijandig worden opgesloten in reservaten, kampen of openluchtgevangenissen; vluchtelingen die bij grenzen worden geweerd of tussen grenzen vast komen te zitten. Voorbeelden te over!

Een andere vorm van grensoverschrijding is de (politiek ge-/misbruikte) ‘heiligverklaring’.
Daarmee worden door aanhangers van religies en ideologieën, in naam van hun God, oorlogen gerechtvaardigd, plaatsen en voorrechten opgeëist en toegeëigend. Voorheen werd Kanaän veroverd als ‘Het beloofde land’, en later Palestina als ‘Het Heilige Land’, met vele ‘heilig’ verklaarde plaatsen. En evenals bij de kruistochten is nu de allesvernietigende oorlog van het Kremlin in Oekraïne door een Russisch-orthodoxe patriarch ingezegend.

Eén grens echter zal ieder mens ongeacht zijn positie moeten overschrijden, namelijk die tussen leven en dood. Laten we dan bij leven alle grenzen openbreken en voor ieder open en veilig houden en met Jezus opstaan tegen alle grensoverschrijdingen die op macht en onrecht gebaseerd zijn.

Lamkje Sminia, 29 april 2022